Het EK van 1988 staat in ons geheugen gegrift als het jaar dat Nederland het EK won, maar wie waren de andere winnaars? Nu EURO 2024 in Duitsland nadert, is het tijd om terug te kijken op de winnaars van de vorige toernooien. Vandaag bespreken we op de Unibet NL blog alle winnaars van het EK sinds de introductie in 1960 van de USSR tot Griekenland. 

Europa was het laatste continent ter wereld dat een officieel kampioenschap lanceerde. Henri Delaunay, de secretaris-generaal van de Franse Voetbalfederatie, stelde al in 1927 voor om Europese competities te organiseren, maar zijn idee kreeg pas echt vorm na de oprichting van de Europese Voetbalbond (UEFA) in 1954. Zijn zoon Pierre hernieuwde het voorstel van zijn vader, wat tijdens het UEFA-congres in Kopenhagen werd geaccepteerd. De competitie werd oorspronkelijk de Europese Natiesbeker genoemd en begon met de kwalificaties in 1958. Het werd afgesproken dat de finale met de vier beste nationale teams zou worden gehouden in één land.
Door de jaren heen is de opzet van het toernooi meerdere keren veranderd. Het EK werd soms in één land gehouden, soms in meerdere landen, en in 2020 zelfs in 11 verschillende landen.  Hier volgt een overzicht van de winnaars, te beginnen met de eerste editie.

EK FRANKRIJK 1960 – Winnaar: USSR

In 1960 namen 17 nationale teams deel aan de kwalificatiewedstrijden van de Europese Natiesbeker. Slechts vier teams haalden het eindtoernooi: Frankrijk, de USSR, Joegoslavië en Tsjechoslowakije. Opmerkelijk is dat grootmachten zoals West-Duitsland, Engeland, Italië en Nederland ervoor kozen om niet deel te nemen aan dit eerste Europees Kampioenschap. De eerste halve finale in de geschiedenis van het toernooi vond plaats tussen Joegoslavië en Frankrijk op 6 juli 1960 in het “Parc des Princes” in Parijs. Deze wedstrijd eindigde in een spectaculaire 5-4 overwinning voor Joegoslavië. Tomislav Knez en Drazan Jerkovic scoorden cruciale doelpunten en zorgden voor een indrukwekkende ommekeer. In de finale verloor Joegoslavië echter van de Sovjet-Unie, die met 2-1 won na verlenging.

EK SPANJE 1964 – Winnaar: Spanje

In 1964 organiseerde Spanje het tweede EK. Het aantal landen in de kwalificaties steeg tot 29, en de gastheren, Hongarije, de USSR en Denemarken bereikten de halve finales.In 1964 organiseerde Spanje het tweede EK. Het aantal landen in de kwalificaties steeg tot 29, en de halve finales werden bereikt door de gastheren Spanje, Hongarije, de USSR en Denemarken. La Selección bereikte de finale door Hongarije met 2-1 te verslaan, terwijl de USSR Denemarken met 3-0 versloeg. De finale tussen Spanje en de USSR werd gespeeld in Madrid, waar het thuisteam met 2-1 won dankzij een doelpunt van Marcelino, tot grote vreugde van 80.000 toeschouwers in het “Santiago Bernabeu”.

Geloof jij in de kansen van Spanje op het EK 2024? De outright odds voor Spanje staan op het moment van schrijven op 9.00. Bekijk hier de actuele odds voor Spanje. 

EK ITALIË 1968 – Winnaar: Italië

In 1968 werd het Europees Kampioenschap in Italië georganiseerd en kreeg het officieel zijn huidige naam. De eliminatiewedstrijden werden vervangen door groepsfases met 31 nationale teams. In de halve finales stonden Joegoslavië en Engeland tegenover elkaar, evenals Italië en de USSR. Joegoslavië versloeg Engeland met een laat doelpunt van Dragan Dzajic, terwijl de wedstrijd tussen Italië en de USSR eindigde in een gelijkspel. Destijds werd de winnaar bepaald door een muntworp, waarbij Italië het geluk aan zijn zijde had. De finale werd op 8 juni in het “Olympisch Stadion” in Rome gespeeld. Joegoslavië nam de leiding, maar Italië maakte gelijk en volgens de toenmalige regels werd er geen strafschoppenserie gehouden maar een replay gespeeld. Italië won de replay met 2-0.

EK BELGIË 1972 – Winnaar: West-Duitsland

België kreeg de organisatie van het EK in 1972 toegewezen. Naast de USSR en Hongarije maakten West-Duitsland en gastland België hun debuut in de halve finales. Duitsland was de favoriet in de competitie en rechtvaardigde deze status. Eerst versloegen ze België met 2-1, en daarna behaalden ze een overtuigende 3-0 overwinning op de Sovjets in de finale. Gerd Müller was de topscorer van het toernooi met vier doelpunten. De Duitsers bevestigden hun dominantie door twee jaar later ook het wereldkampioenschap te winnen.

EK JOEGOSLAVIË 1976 – Winnaar: Tsjechoslowakije

Belgrado (nu in Servië) en Zagreb (nu in Kroatië) waren gastheer van de halve finales, waarbij Belgrado, de toenmalige hoofdstad van Joegoslavië, ook de finale organiseerde. Joegoslavië zelf werd uitgeschakeld in de halve finales door West-Duitsland. Het andere halve finale paar bestond uit debutanten: Tsjechoslowakije en Nederland, onder leiding van George Knobel. Nederland verloor met 3-1 in de verlenging van Tsjechoslowakije. Het enige Nederlandse doelpunt was een eigen doelpunt van Ondruš. De selectie bestond onder andere uit Suurbier, Van Hanegem, Neeskens, Geels en Cruijff. Nederland kreeg twee rode kaarten: Neeskens in de 76e minuut en Van Hanegem in de 116e minuut (verlenging).

De finale werd gespeeld op 20 juni in het Marakan stadion. Tsjechoslowakije nam een verrassende 2-0 voorsprong. Duitsland kwam terug en maakte in de laatste minuut gelijk, waardoor de wedstrijd in verlenging eindigde zonder doelpunten. De Europese kampioen werd bepaald door strafschoppen, waarbij Antonin Panenka de beslissende penalty scoorde, nadat Uli Hoeneß namens Duitsland de laatste penalty miste. Dit moment markeerde de geboorte van de beroemde “Panenka-penalty”, waarbij de bal subtiel in het midden van het doel werd gelobd.

EK ITALIË 1980 – Winnaar: West-Duitsland

Het revolutionaire kampioenschap van 1980 werd georganiseerd door Italië. Voor het eerst namen acht nationale teams deel aan het eindtoernooi, verdeeld over twee groepen, waarbij de winnaars naar de finale gingen. Italië had automatisch een plaats als gastland maar haalde de finale niet. België bereikte de finale door groepswinst, terwijl West-Duitsland Tsjechoslowakije versloeg. In de finale versloeg Duitsland België met 2-1 en werd voor de tweede keer Europees kampioen.
Nederland begon het toernooi sterk met een overwinning op Griekenland, maar verloor daarna van West-Duitsland en speelde gelijk tegen Tsjechoslowakije. Hierdoor slaagde Oranje er niet in de finale te bereiken..

EK FRANKRIJK 1984 – Winnaar: Frankrijk

Het toernooi van 1984 werd in Frankrijk gehouden. De Franse ploeg, geleid door Michel Platini, bereikte de finale na overwinningen op Denemarken, België en Joegoslavië in de groepsfase. Ze versloegen Portugal met 3-2 na verlenging in de halve finale en Spanje met 2-0 in de finale, waarmee ze voor de eerste keer Europees kampioen werden. Platini was de ster van het toernooi met negen doelpunten in vijf wedstrijden. Nederland kwalificeerde zich net niet voor het toernooi. Ze werden in groep 7 op doelsaldo uitgeschakeld door Spanje, na een slotwedstrijd waarin Spanje met 12-1 van Malta won.

Ook voor het EK2024 is Frankrijk een van de grote favorieten. De eerste wedstrijden van de Fransen is tegen Oostenrijk. Bekijk alle wedstrijden en beste odds voor Frankrijk op Unibet.nl

EK WEST-DUITSLAND 1988 – Winnaar: Nederland 🎉🎉

Ja, 1988. Legendarisch! Het EK van 1988 vond plaats in West-Duitsland en Nederland was een van de acht deelnemende landen. Het scheelde echter niet veel of we waren er niet bij geweest. Tijdens een kwalificatiewedstrijd tegen Cyprus ontplofte een vuurwerkbom op het veld, wat resulteerde in een straf van de UEFA: een 3-0 nederlaag. Na een succesvol beroep werd de wedstrijd overgespeeld en wonnen we alsnog waarmee de kwalificatie alsnog werd veiliggesteld.

Onder leiding van bondscoach Rinus Michels bereikte Nederland de finale en veroverde haar eerste Europese titel. Tijdens het toernooi scoorde Marco van Basten maar liefst vijf keer in vijf wedstrijden, waaronder een hattrick in de 1-3 overwinning op Engeland. In de halve finale versloeg Nederland de gastheer West-Duitsland met 2-1. De finale tegen de Sovjet-Unie eindigde in een 2-0 overwinning, met onder andere een legendarisch doelpunt van Van Basten, waarin hij de bal vanuit een bijna onmogelijke hoek in het doel schoot.
Het Nederlandse team bestond uit spelers zoals Hans van Breukelen, Ronald Koeman, Ruud Gullit, Frank Rijkaard, Berry van Aerle en Marco van Basten. Het toernooi trok gemiddeld bijna 60.000 toeschouwers per wedstrijd en wordt algemeen beschouwd als een hoogtepunt in de Nederlandse voetbalgeschiedenis.

De laatste keer dat er een EK was in Duitsland, was Nederland dus de kampioen. Kunnen we dit weer herhalen tijdens het EURO 2024? Volg het laatste EK nieuws en het Nederlands elftal nieuws op de EK blog van Unibet NL en blijf zo op de hoogte van de beste weddenschappen, odds en winkansen.

EK ZWEDEN 1992 – Winnaar: Denemarken

Op 30 mei, vlak voor het toernooi, werden door de VN sancties opgelegd aan Joegoslavië, waardoor ze niet mochten deelnemen. Denemarken nam hun plaats in en werd verrassend Europees kampioen door West-Duitsland met 2-0 te verslaan in de finale. De Sovjet-Unie speelde onder de naam Gemenebest van Onafhankelijke Staten.

Nederland was een van de acht deelnemende landen op het Europees kampioenschap voetbal 1992 in Zweden. Oranje bereikte de halve finale, waarin het na strafschoppen werd uitgeschakeld door Denemarken.

EK ENGELAND 1996 – Winnaar: Duitsland

Voor het eerst namen 16 teams deel aan het toernooi in Engeland, waar ook de “gouden doelpunt”-regel werd ingevoerd. Beide halve finales werden beslist na strafschoppen. In de finale op 30 juni op Wembley scoorde Oliver Bierhoff het “gouden doelpunt” in de verlenging, waarmee Duitsland Tsjechië versloeg en de titel won.

Nederland deed voor de vijfde keer mee aan het Europees kampioenschap voetbal, dit keer in Engeland in 1996. Oranje bereikte de kwartfinale, maar werd uitgeschakeld door Frankrijk na strafschoppen. Dit was ook het toernooi van het bekende ‘kabelincident’. 

EK BELGIË EN NEDERLAND 2000 – Winnaar: Frankrijk

Het toernooi van 2000 werd georganiseerd door Nederland en België. Dit was het laatste toernooi waarin Joegoslavië meedeed; ze bereikten de kwartfinales. De finale tussen Frankrijk en Italië werd gespeeld in de Kuip in Rotterdam. Frankrijk won dankzij een “gouden doelpunt” van David Trezeguet na een gelijkmaker in de laatste minuten van Sylvain Wiltord.

Als medeorganisator was het Nederlands elftal automatisch gekwalificeerd. Nederland strandde in de halve finale: na een 0-0 gelijkspel in de reguliere speeltijd en verlenging, werd men na strafschoppen (1-3) uitgeschakeld door Italië. België, onder leiding van bondscoach Robert Waseige, won de openingswedstrijd van het toernooi, maar verloor daarna twee keer op rij en werd vroegtijdig uitgeschakeld.

EK PORTUGAL 2004 – Winnaar: Griekenland

In 2004 zorgde Griekenland voor een van de grootste verrassingen in de voetbalgeschiedenis door het toernooi te winnen. Met defensieve tactieken en minimale overwinningen versloegen ze titelverdediger Frankrijk, Tsjechië en uiteindelijk gastland Portugal in de finale. Angelos Charisteas scoorde het enige doelpunt in de finale, waarmee hij Griekenland de titel bezorgde. Dit succes werd gezien als een bewijs van de kracht van teamgeest en discipline.

Nederland bereikte de halve finale van het toernooi, waar ze werden uitgeschakeld door Portugal met 2-1.

EK OOSTENRIJK EN ZWITSERLAND 2008 – Winnaar: Spanje

Spanje begon het toernooi sterk met overwinningen op Rusland (4-1), Zweden (2-1) en Griekenland (2-1). In de kwartfinale versloegen ze Italië na een spannende strafschoppenserie. Vervolgens domineerden ze Rusland opnieuw met een overtuigende 3-0 overwinning in de halve finale. In de finale tegen Duitsland scoorde Fernando Torres het winnende doelpunt, wat resulteerde in een 1-0 overwinning voor Spanje in Wenen. Spanje, dat voor de negende keer deelnam, liet met aantrekkelijk voetbal zien waarom ze tot de favorieten behoorden en markeerde hiermee het begin van een dominante periode in het internationale voetbal.

Nederland begon het EK 2008 sterk met overwinningen op Italië (3-0), Frankrijk (4-1), en Roemenië (2-0). Echter, in de kwartfinale verloor Nederland na verlenging van Rusland. De reguliere speeltijd eindigde in een 1-1 gelijkspel, waarbij Ruud van Nistelrooij in de 86e minuut de gelijkmaker scoorde. Uiteindelijk werd het 3-1 voor Rusland, wat een vroegtijdig einde betekende voor Nederland in het toernooi.

EK POLEN EN OEKRAÏNE 2012 – Winnaar: Spanje

In 2012 vond het EK plaats in Polen en Oekraïne. Het werd wederom een Spaans feest. Spanje verdedigde met succes hun titel door Frankrijk in de kwartfinale te verslaan, met penalties te winnen van Portugal in de halve finales, en met duidelijke cijfers Italië met 4-0 in de finale te verslaan in Kiev. Spanje speelde met sterren als David Silva, Jesus Navas, Jordi Alba, Sergio Busquets, Sergio Ramos en Gerard Piqué.

Nederland werd op het EK 2012 direct uitgeschakeld na drie nederlagen: 0-1 tegen Denemarken, 1-2 tegen Duitsland (doelpunt Van Persie), en 1-2 tegen Portugal (doelpunt Van der Vaart). Hierdoor eindigde Nederland als laatste in de poule.

EK FRANKRIJK 2016 – Winnaar: Portugal

Op het Europees Kampioenschap in 2016 in Frankrijk werd Portugal voor het eerst kampioen. Ze versloegen Kroatië in de achtste finale na verlenging, Polen in de kwartfinale na strafschoppen, en Wales in de halve finale met 2-0. In de finale tegen gastland Frankrijk scoorde Eder in de verlenging het enige doelpunt, waarmee Portugal de titel veiligstelde. Portugal’s overwinning werd gezien als een grote prestatie, vooral omdat ze tijdens de groepsfase drie keer gelijk hadden gespeeld.
Nederland kwalificeerde zich niet voor het EK 2016.

EK EURO 2020 – Winnaar: Italië

Euro 2020 werd voor het eerst gehouden in 11 verschillende steden, een jaar later dan gepland vanwege de Covid-pandemie. Voor de eerste keer werd in Europa ook het VAR-systeem gebruikt. Italië beleefde een renaissance na een moeilijke periode in hun voetbalgeschiedenis. Net zoals hun eerste Europese titel in 1968 volgde op een teleurstelling op het WK van 1966, kwam deze titel na het missen van de kwalificatie voor het WK van 2018 in Rusland. Italië won de finale tegen Engeland in Wembley na strafschoppen en veroverde zo hun tweede Europese titel. De reguliere speeltijd eindigde in 1-1 dankzij doelpunten van Shaw (2e minuut) en Bonucci (67e minuut). In de strafschoppenserie misten Rashford, Sancho en Saka voor Engeland, terwijl Belotti en Jorginho misten voor Italië.

Nederland werd in de achtste finales uitgeschakeld door Tsjechië. In de 55e minuut kreeg Matthijs de Ligt een rode kaart, waardoor Nederland met tien man verder moest. Tsjechië profiteerde hiervan en scoorde twee keer, met doelpunten van Holeš in de 68e minuut en Schick in de 80e minuut. In de groepsfase had Nederland sterke prestaties geleverd met een 3-2 overwinning op Oekraïne, een 2-0 overwinning op Oostenrijk, en een 3-0 overwinning op Noord-Macedonië.